Kult relikwii świętych
Słowo „relikwie” (łac. reliquiae) oznacza szczątki, resztki zmarłego ciała, części zewnętrzne, jako ochrona, zbroja duszy, zachowane na zmartwychwstanie.
Do 2017 r. w Kościele istniał trzystopniowy podział relikwii:
- Relikwie pierwszej klasy: fragmenty ciała świętego, błogosławionego.
- Relikwie drugiej klasy: przedmioty, albo fragmenty przedmiotów, które były używane, czy noszone przez świętego za jego życia, np.: sandały, różaniec czy inna rzecz należąca do świętego, błogosławionego.
- Relikwie trzeciej klasy: przedmioty, które stały się relikwiami poprzez dotknięcie właściwych relikwii – pierwszego lub drugiego stopnia. Mogą to być na przykład rzeczy potarte o część ciała zmarłego świętego lub dotknięte przez samego świętego w trakcie życia.
Katechizm Kościoła Katolickiego mówi: „Poza liturgią sakramentów i sakramentaliów katecheza powinna brać pod uwagę formy pobożności wiernych i religijności ludowej. Zmysł religijny ludu chrześcijańskiego zawsze znajdował wyraz w różnorodnych formach pobożności, które otaczały życie sakramentalne Kościoła. Są to: cześć oddawana relikwiom, nawiedzanie sanktuariów, pielgrzymki, procesje, droga krzyżowa, tańce religijne, różaniec, medaliki, itp.” (nr 1674).
W naszym kościele posiadamy trzy relikwiaria z relikwiami
Pierwsze znajduje się po prawej stronie przy wejściu do nawy głównej kościoła i mieszczą się tam relikwie: św. Jana Pawła II (relikwie I stopnia – krew) oraz bł. ks. Jerzego Popiełuszki (relikwie I stopnia – krew).
Św. Jan Paweł II
Św. Jan Paweł II (wł. Karol Wojtyła) – urodził się 18.05.1920 r. w Wadowicach, zmarł 2.04.2005 r. w Watykanie. Duchowny, poeta, arcybiskup, kardynał, a od 16.10.1978 r. aż do swojej śmierci – papież. Od dziecka cechowała go silna wiara, po ukończeniu gimnazjum podjął studia polonistyczne (1938 r.) w Krakowie, a następnie – w 1942 r. – zaczął studiować teologię w tajnym Metropolitalnym Seminarium Duchownym. W 1946 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Kolejne lata w życiorysie ks. Wojtyły to okres intensywnej pracy teologicznej. W 1958 r. został mianowany biskupem, w 1963 r. arcybiskupem, a w 1967 r. otrzymał nominację kardynalską. Po śmierci Jana Pawła I, w 1978 roku, drugie konklawe wybrało Karola Wojtyłę na nowego papieża. Polak przyjął imię Jana Pawła II.
W swoim nauczaniu podkreślał rolę wspólnot, od najmniejszych aż po wspólnoty narodowe. Wskazywał na solidarność jako główną zasadę życia zbiorowego. Wpłynął na powstanie związku NSZZ Solidarność i inspirował jego pokojowy charakter. Zwalczał ideologię komunistyczną i marksistowską. Miał ogromny wpływ na upadek komunizmu i inne zmiany zachodzące w Europie. Po upadku komunizmu upominał świat, że demokracja liberalna uwolniona od wszelkich zasad nie jest tą drogą, którą powinniśmy podążać. Wołał do Europy: Europo, powróć do swoich korzeni, poznaj samą siebie, wróć do Ewangelii, wróć do chrześcijańskiej tożsamości.
Wydał encyklikę Evangelium Vitae, która podkreśla godność każdego człowieka oraz prawo każdego człowieka do życia od poczęcia do naturalnej śmierci. W 1981 roku cudem przeżył zamach od kuli zawodowego zabójcy, Ali Agcy, któremu później, podczas odwiedzin w więzieniu, okazał przebaczenie. Nauczanie o Bożym Miłosierdziu przenikało cały pontyfikat Świętego Jana Pawła II. Jego zwieńczeniem było ofiarowanie świata Bożemu Miłosierdziu w 2002 roku w Krakowie-Łagiewnikach.
Odszedł do Boga dnia 2 kwietnia 2005 roku w Watykanie. Jego pontyfikat, który trwał 26 lat i 5 miesięcy, był jednym z najdłuższych w historii. Dnia 19 grudnia 2009 roku przez papieża Benedykta XVI został ogłoszony Czcigodnym Sługą Bożym, a 1 maja 2011 roku został beatyfikowany. Jego kanonizacja odbyła się 27 kwietnia 2014 roku w obecności dwóch biskupów Rzymu – urzędującego papieża Franciszka i emerytowanego Benedykta XVI. Wspomnienie liturgiczne świętego przypada 22 listopada.
Błogosławiony ks. Jerzy Popiełuszko
Błogosławiony ks. Jerzy Popiełuszko – urodził się 14.09.1947 roku w Okopach, na Podlasiu. Pochodził z rodziny chłopskiej. 28 maja 1972 roku został księdzem, przyjmując święcenia kapłańskie. Posługę zaczął w parafii w Ząbkach. Później na warszawskim Żoliborzu. Pracował w Duszpasterstwie Akademickim św. Anny, uczestnicząc w formowaniu ochotniczej służby medycznej. W roku 1980 rozpoczął pełnienie posługi w parafii św. Stanisława Kostki. Tam też podejmował duszpasterstwo na rzecz ludzi pracy. Organizował między innymi msze św., poświęcone strajkującym hutnikom. Aktywnie uczestniczył również w dziedzinie dokształcania ludzi pracy w zakresie chociażby prawa, historii, ekonomii czy literatury. Wraz z nadejściem stanu wojennego angażował się w pomoc charytatywną, uczestniczył w sądowych procesach robotników oskarżanych o działania nieprawomyślne, godzące w interesy PRL. Jednocześnie służby PRL zacieśniły inwigilacje księdza Popiełuszki. Doszło do kilkunastu przesłuchań księdza, w międzyczasie miał miejsce nieudany zamach na jego życie. Ostatnią mszę w Duszpasterstwie Ludzi Pracy odprawił 30 października 1984 roku. Został zamordowany przez funkcjonariuszy SB. Zwłoki ks. Popiełuszki zostały znalezione w Wiśle. 3 listopada 1984 roku odbył się jego pogrzeb. Mottem nauczania ks. Jerzego były słowa św. Pawła Nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj. Ks. Jerzy Popiełuszko został ogłoszony błogosławionym Kościoła katolickiego 6 czerwca 2010 roku w Warszawie, a wspomnienie liturgiczne kapelana Solidarności przypada 19 października, w rocznicę jego śmierci.
Drugie relikwiarium mieści się pod obrazem Jezusa Miłosiernego, w nawie głównej i znajdują się tam relikwie następujących wielkich świętych.
Św. Andrzej Bobola
Św. Andrzej Bobola (1591 – 1657), który jest patronem Polski oraz patronem jedności. Urodził się w 1591 roku w miejscowości Strachocina. Pochodził ze średnio zamożnej szlachty. Podjął nauki w szkole prowadzonej przez jezuitów, a mając ukończone dwadzieścia lat, zdecydował się przenieść do Wilna, by wstąpić do tamtejszego nowicjatu Towarzystwa Jezusowego. Święcenia kapłańskie otrzymał 12 marca 1622 roku. W kościele Świętego Kazimierza w Wilnie 2 czerwca roku 1630 złożył profesję czterech ślubów zakonnych. Chwalono go za bystry umysł, trzeźwość osądu, wybitny talent kaznodziejski i dobroczynny wpływ na ludzi. Podkreślano jego trudny charakter.
Jako duszpasterz pracował w wielu miejscach, między innymi w Wilnie, Bobrujsku czy też w Warszawie. Za cel wybrał sobie pracę ewangelizacyjną na obrzeżach ówczesnej Polski. Dotyczyła ona głównie ludności ubogiej i najbardziej potrzebującej. W związku z tym od 1652 roku pełnił urząd misjonarza i kaznodziei w kościele św. Stanisława w Pińsku. Zginął w Janowie Poleskim 16 maja 1657 roku, z rąk Kozaków, którzy najechali tereny, gdzie przebywał. Źródła mówią, że gdy go schwytano, zdarto z niego suknię kapłańską, a na pół obnażonego Kozacy zaprowadzili pod płot. Przywiązanego do słupa Bobolę bito nahajami, żądano, by duchowny wyrzekł się swej wiary. Następnie ubrano mu na głowę atrapę korony cierniowej, wybijając mu przy tym zęby. Był poddany zdzieraniu paznokci i ciągnięciu przez dwa konie. Wykuto mu oko i oszpecono szablami, zdzierając skórę z jednej ręki, później przypalano go ogniem w rzeźni miejskiej, by kończyć obdzieraniem ciała i obcinaniem nosa, uszu i warg. Na koniec Kozacy posypali rany sieczką oraz wyrwali język, ponieważ głośno wzywał na pomoc osoby święte. Umarł powieszony do góry nogami na skutek podcięcia gardła. Wszystko miało trwać dwie godziny.
Po swojej śmierci nie został zapomniany. 16 kwietnia 1702 roku ukazał się w Pińsku i objawił się przełożonemu klasztoru oo. jezuitów. W związku z tym wydobyto trumnę z jego szczątkami. Okazało się wtedy, że relikwie św. Andrzeja Boboli zachowane są w niezmienionej formie i pozwoliły też bliżej poznać okrutne szczegóły jego męczeńskiej śmierci. Wkrótce rozpoczął się kult męczennika. Jego relikwie zostały przedmiotem pielgrzymek zarówno katolickich, jak i prawosławnych, które w ten sposób mogły jednoczyć się we wspólnej modlitwie. Został kanonizowany 17.04.1938 r. przez papieża Piusa XI, a jego wspomnienie liturgiczne przypada 16 maja.
Św. Kazimierz
Św. Kazimierz (wł. Kazimierz Jagiellończyk) żył w latach 1458-1484. Jest patronem Polski, Litwy i diecezji radomskiej. Był polskim królewiczem, synem Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki. Od 1481 roku był namiestnikiem królewskim w Koronie Królestwa Polskiego. Od najmłodszych lat odznaczał się wielką pobożnością i umiłowaniem modlitwy. Cała rodzina królewska codziennie uczestniczyła we Mszy św. Do dziewiątego roku życia był pod opieką matki. Potem troskę o jego wychowanie przejął ojciec, który zadbał o jego solidne wykształcenie. Jednym z nauczycieli młodzieńca był Jan Długosz. Zmarł w młodym wieku (26 lat) na gruźlicę i jego śmierć wywołała spore poruszenie w Polsce i na Litwie. 7.11.1602 r. został kanonizowany przez Klemensa VIII, a wspomnienie liturgiczne przypada 4 marca.
Św. Faustyna Kowalska
Św. Faustyna Kowalska (wł. Helena Kowalska, 1905-1938) – zakonnica ze Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia, która w swoim słynnym Dzienniczku opisywała duchową zażyłość z Jezusem. Mistyczka i wizjonerka, „sekretarka” Jezusa Miłosiernego. liturgiczne wspomnienie św obchodzimy 16 kwietnia.
Helena Kowalska urodziła się 25.08.1905 r. w Głogowcu, wsi położonej obok Świnic Warckich. Była trzecim z dziewięciorga dzieci rolnika i gospodyni domowej. Od najmłodszych lat pragnęła wstąpić do zakonu, jednak jej rodzice nie wyrażali na to zgody. Pracowała u zamożnych rodzin, gdzie opiekowała się domem, zajmowała dziećmi, a także pomagała w innych wyznaczanych jej obowiązkach. W końcu w 1925 r. wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia. Pełniła obowiązki kucharki, ogrodniczki i furtianki. Była wielką mistyczką, której wielokrotnie objawiał się Jezus i wyznaczył jej wielkie dzieło głoszenia Jego miłosierdzia. Ów przymiot jest bowiem powszechny i nieograniczony, dostępny dla wszystkich, a zwłaszcza grzeszników. Sama siostra – aby wynagradzać Bożemu Miłosierdziu i wypraszać łaski dla dusz czyśćcowych – podejmowała się wielu wyrzeczeń i ofiar. W tych intencjach składała również Bogu swoje cierpienia, jakie były wynikiem wyniszczającej gruźlicy płuc i przewodu pokarmowego. To przez siostrę Faustynę Pan Jezus przekazał nowe formy kultu Miłosierdzia Bożego: Obraz Jezusa Miłosiernego, Niedzielę Miłosierdzia, Koronkę do Miłosierdzia Bożego, Godzinę Miłosierdzia oraz szerzenie czci Miłosierdzia. Przyszła święta zmarła 5.10.1938 r. w klasztorze w Krakowie-Łagiewnikach. W dniu 18 kwietnia 1993 roku papież Jan Paweł II wyniósł ją do chwały ołtarzy, a 30 kwietnia 2000 roku została zaliczona do grona świętych Kościoła. Wspomnienie świętej przypada 5 października.
Sługa Boży o. Jan Beyzym SJ
Sługa Boży o. Jan Beyzym SJ (1850 – 1912) urodził się w Beyzymach Wielkich na Wołyniu 15 maja 1850 roku. Po ukończeniu gimnazjum w Kijowie wstąpił do nowicjatu księży jezuitów w Starej Wsi koło Brzozowa. Święcenia kapłańskie otrzymał w Krakowie w 1881 r. Przez wiele lat był wychowawcą i opiekunem młodzieży w kolegiach Towarzystwa Jezusowego w Tarnopolu i Chyrowie. W 48. roku życia, za zgodą przełożonych, wyjechał na Madagaskar do posługi trędowatym. Opuszczonym, chorym, głodnym, wyrzuconym poza nawias społeczeństwa, oddał wszystkie swoje siły, zdolności i serce. Zamieszkał wśród nich na stałe, by się nimi opiekować. Stworzył pionierskie dzieło, które uczyniło go prekursorem współczesnej opieki nad trędowatymi. Z ofiar zebranych głównie wśród rodaków w kraju i na emigracji wybudował w Maranie szpital dla 150 chorych, by zapewnić im leczenie i przywracać nadzieję. Wyczerpany pracą ponad siły, o. Beyzym zmarł 2 października 1912 roku, w opinii świętości. Ojca Beyzyma – “posługacza trędowatych” – cechowała żywa wiara i poczucie sprawiedliwości, synowska miłość do Matki Bożej, apostolska troska o zbawienie ludzi oraz samarytańska opieka wobec najbiedniejszych z biednych. Ewangelizacja szła w parze z obroną podstawowych praw osoby ludzkiej, w tym także prawa do życia w warunkach godnych człowieka i dziecka Bożego.
Ostatnie już miejsce z relikwiami w naszej świątyni znajduje się w prezbiterium, po prawej stronie Tabernakulum. Umieszczone są tam relikwie św. Liboriusza.
Św. Liboriusz
Św. Liboriusz (ok. 310 – 397 r.) – mamy bardzo niewiele pewnych informacji na temat jego życia. Wiemy, że w IV w. był biskupem Le Mans, wsławił się budowaniem kościołów oraz opieką nad biednymi, a czas jego rządów był wyjątkowo długi (49 lat). Miał być przyjacielem św. Marcina z Tours, który czuwał przy jego łożu śmierci, a następnie przewodniczył uroczystościom pogrzebowym. Sam Liboriusz być Galijczykiem i – po przyjęciu chrześcijaństwa – z wielką gorliwością krzewił wiarę wśród pogan. Zakładał liczne parafie – źródła mówią o wybudowaniu 17 kościołów, wyświęceniu 217 księży, 186 diakonów oraz 93 subdiakonów. Są to – jak na owe czasy – liczby zdumiewające. Kolejny przekaz mówi o tym, że krótko po jego śmierci notowano liczne uzdrowienia osób modlących się przy jego grobie. W 836 r. biskup Badurad z Paderborn wysłał delegację do Le Mans po relikwie Liboriusza i przy ich translacji również miało się dokonywać wiele nadzwyczajnych rzeczy. Święty jest patronem archidiecezji Paderborn, do której należy nasza partnerska parafia w Dortmundzie. Ta przekazała cenne relikwie w darze naszej świątyni. Wspomnienie świętego przypada na 9 kwietnia.